Baggeren

Klaprozenbuurt

In het kader van de verdere ontwikkeling van de Klaprozenbuurt kan er gebaggerd gaan worden bij de steigers Klaprozenweg 74 t/m 154 en de woonboten Buiksloterdijk 401 t/m 439A. Technisch bureau Nijhuis heeft de opdracht gekregen dat voor te bereiden. Dit is voor de bootbewoners de kans om het baggeren en herstel van de schoeiing voor elkaar te krijgen.
Uiteraard gebeurt een en ander alleen als alle bewoners dat willen, het toestaan en hun medewerking verlenen. Want woonboten zullen tijdelijk verplaats moeten worden, wel zo dicht mogelijk in de buurt.
In ieder geval wordt eindelijk het scheefliggen van Buiksloterdijk 411 na al meer dan 10 jaar verholpen.

Onderhoudsplicht

Op diepte houden van het water is een taak van de waterbeheerder zou je denken. Mis. Overheden proberen op alle mogelijke en onmogelijkheden onder die verantwoordelijkheid uit te komen. Vanuit het stadsdeel is vaker gesuggereerd dat zij nooit de waterbeheerder kan zijn van bijvoorbeeld Zijkanaal I. En toch, de gemeente is eigenaar, anders kon zij daar immers geen ligplaatsgeld in de vorm van een belasting heffen: de precario. In Zijkanaal I speelt dit spelletje nu al meer dan 30 jaar. Een groots opgezet plan de ligplaatsen op diepte brengen werd destijds ineens afgebroken. Reden onduidelijk.

Zelfhulp

Verzoeken aan de gemeente om aan de grond zittende woonboten weer te laten drijven werden afgewezen. Soms zelfs met het een verhaal ‘doe het zelf maar’.
Dat kan inderdaad, als je maar zorgt dat de bagger onder het wateroppervlak blijft. Zodra die bagger bovenkomt, geldt het als zwaar vervuilde grond en moet het voor hoge kosten afgevoerd worden naar misschien wel het Hollands Diep of het Keteloog.
Een andere optie is de bagger weg te spoelen met het schroefwater van een schip. Maar daar zullen de buren niet enthousiast over zijn, omdat je onvermijdelijk een deel onder hun woonboot spoelt.
Weer een andere mogelijkheid is de woonboot even weg te halen en een sleepboot de ligplaats laten ploegen waarbij de bagger naar het midden van het water wordt verplaatst.
En soms wordt er voor een woonboot toch wel degelijk gebaggerd en de schoeiing vernieuwd op kosten van de gemeente.

Waterbeheer

Een paar jaar geleden heeft Rijkswaterstaat RWS een uitruil van wateren gedaan met lagere overheden, waarbij RWS alleen nog de hoofdvaarwateren voor de scheepvaart in beheer heeft (Noordzeekanaal, Binnen- en Buiten IJ en AR kanaal). Daarbij zijn alle andere wateren naar andere overheden gegaan. Voor Zijkanaal I heeft RWS alleen nog bemoeienis met de waterkwaliteit.

Overleg met stadsdeel

Ruim 6 jaar geleden zijn we netjes met het stadsdeel in overleg gegaan over de noodzaak te baggeren. Heel beleefd, ook heel welwillend van hun kant. Maar niks. Konsekwent zijn we -1 geval uitgezonderd- voor de gek gehouden met toezeggingen die daarna niet nagekomen werden.

• Het begint met de verantwoordelijke projectmanager die minstens ieder anderhalf jaar vervangen wordt. Kennelijk omdat deze functie gebruikt wordt voor mensen die om wisselende redenen ‘in de wacht’ zijn gezet. Zo hebben we er al 4 of 5 versleten.
• Een tijd lang zijn er onterecht ligplaatsvergunningen uitgegeven met de verplichting voor de bootbewoner om 30 cm onder het vlak vrij te houden. Een verplichting door de verantwoordelijke ligplaatsvergunster op internet gevonden, zonder te beseffen dat dit uitsluitend geldig kan zijn op wateren in beheer bij AGV.

• Een jurist uit stadsdeel Oost heeft er veel energie en emotie in gestoken te bewering dat er allereerst een eindverantwoordelijke aangesteld moet zijn voor het waterbeheer van Zijkanaal I en dat er tot die tijd ‘dus’ niets gedaan kan of hoeft te worden. Een en ander onderbouwd door gegoochel met verouderde kaarten die de beheerstructuur van het water niet verduidelijken. En het initiatief om alsnog wel een eindverantwoordelijke aan te stellen? Nee, dat bleef uit.
• Voorts een serie bij uitbreidingsplannen vaker opgevoerde dwaalsporen. Zoals dat er eerst onderzoek nodig is naar rugstreeppadden, bijzondere varens, woelmuizen en mogelijk onbekende munitie –dit laatste daags nadat de enige deskundige met pensioen was gegaan-. Maar er werd alweer geen enkel initiatief ondernomen om die onderzoeken in werking te stellen.

• Daarna werd gesteld dat er vele andere overheden betrokken moeten bij het baggeren. Zoals RWS, waterschappen HHNK en AGV, Waternet en de centrale stad. De ideale formule om te voorkomen dat er ook maar iets zal gaan gebeuren. Een kunst zoals ruim 10 jaar geleden ook al is toegepast.
• Daarbij, Waternet heeft afgelopen jaren weliswaar buiten bevoegdheid hier en daar wat oekazes laten vallen, maar stadsdeel Noord is voor het woonboten beleid nooit een uitvoeringscontract met Waternet overeengekomen. Bovendien is Waternet slechts een uitvoerder en geen beleidsmaker in deze.
• Vervolgens eist Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier HHNK voor ligplaatsen in Zijkanaal I (en op het Buiten IJ) weliswaar een ligplaatsvergunning naast die van het stadsdeel, maar het water is niet in haar beheer. Alleen de dijk is haar eigendom. Dit HHNK stelt daarbij voorwaarden en bepalingen aan de woonboot en ligplaats die volledig strijdig zijn met de gemeentelijke regelgeving. In de praktijk leeft niemand die dus na, omdat handhaving toch onmogelijk is. Kwalijk is dat HHNK de laatste jaren voor die vergunning ook nog eens leges rekent, die door verkopende en kopende bootbewoners deels in onwetendheid grif betaald wordt.
• Stadsdeel Noord is na allerlei bevoegdheidskwesties niet meer on speaking terms met HHNK. Trouwens ook niet met het Rijksvastgoed bedrijf RVB, voorheen Domeinen. Dus wordt overleg met deze instanties gegarandeerd niets.

• Stadsdeel Noord voteert jaarlijks wel een bedrag voor het baggeren, maar spreekt dat niet aan zodra daar formeel om gevraagd wordt.
• Vreemd blijft dus dat er incidenteel de laatste jaren toch herhaaldelijk en wel degelijk op kosten van de gemeente in individuele gevallen is gebaggerd en nieuwe schoeiing geplaatst. Tot verbazing van buren die eerder werden afgescheept met dat ze er zelf voor moesten zorgen.
Zelfs is er kortgeleden gebaggerd op een plek waar volgens het stadsdeel beslist munitie onderzoek nodig is voordat er ook maar iets mag gebeuren.

Gesjoemel

Alles bij elkaar voor de betrokken bootbewoners genoeg bewijs voor een onwillige en onbetrouwbare overheid. Geen wonder dat er vermoedens van onderhandse deals de ronde doen. Het bestuurlijk ontlopen of afwijzen van verantwoordelijkheid, aan het lijntje houden met niet nagekomen toezeggingen, aangevuld met incidentele oplossingen. Dat heet in het Nederlands nou gesjoemel.

Het stadsdeel bleek als onderdeel van het bestuur Amsterdam te fungeren als de machteloze buffer en afhouder tussen gemeentelijke diensten en bewoners. Heeft sinds 2018 zelfs geen enkele bestuurlijke inhoud meer. Dus hebben we als WBK de bagger problematiek in Zijkanaal I naar het niveau van de centrale stad getild. En ja hoor, toen verdween de wethouder naar een andere baan.

Een kans

Het stukje Zijkanaal I en de woonschepenhaven waar nu toch wel iets mogelijk blijkt, ligt geheel in uitbreidingsplan Klaprozenbuurt. Daarbinnen is herinrichting van de ligplaatsen van woonboten voorgenomen. De financiering van een en ander komt nu dus te rusten op de grondexploitatie Klaprozenbuurt. Dit staat los van het uitvoeren van het regulier waterbeheer. Daardoor is dit voor de bootbewoners in dat gebied de kans om het water op diepte en hun schoeiingen hersteld te krijgen.

Blijft dat een transparant beleid voor baggeren en herstel van schoeiingen op gemeentelijk niveau nog ten ene male blijft ontbreken.