Baggeren en beschoeiingen

Stadsdeel blijft weigeren te baggeren

Het stadsdeel is als beheerder van het water in zijkanaal I, aan Ranonkelkade, Tolhuiskanaal, Hasseltkanaal, Papaverkanaal en andere gemeentewateren in Noord verplicht dat water op diepte te houden en de oevers in stand te houden. Verbazend zijn de smoezen, uitvluchten en verzinsels waarmee ambtenaren van het stadsdeel proberen onder die verplichting uit te komen. In de afgelopen jaren is het slechts in enkele gevallen voorgekomen dat er gebaggerd werd.

Eén van de gebruikte uitvluchten is dat de bootbewoner er zelf voor moet zorgen dat er altijd 30 cm. water onder het vlak van de woonboot staat. Zo’n voorschrift is in geen enkel bekrachtigd beleidstuk terug te vinden. Kan ook niet, want daarvoor had het stadsdeel de bootbewoner op z’n minst eerst een schone grond verklaring moeten overleggen.

Zoals we allemaal weten is de bodem van de kanalen in Amsterdam Noord zwaar vervuild met industrieel afval en nooit systematisch schoongemaakt, zoals bijvoorbeeld gedurende de laatste 3 jaar wel is gebeurd in de Vecht vanaf Utrecht tot in Muiden. Het gevolg is dat alle bagger in de kanalen in Noord, zodra die boven water komt, terecht als zwaar vervuild wordt aangemerkt en tegen hoge kosten afgevoerd moet worden naar het IJsseloog in het Keteldiep.

Mogelijk zijn enkele ambtenaren in Noord in de war met de voorwaarden waaronder waterkavels in erfpacht worden uitgegeven. Die bootbewoners hebben ervoor getekend het water zelf op diepte te moeten houden. Of zij daarbij ook die schone grond verklaring hebben verkregen is de vraag.

Blijft dat bootbewoners met woonboten in gemeentewater op basis van een ligplaatsvergunning en waarover de gemeente jaarlijks precario heft, niet zelf mogen baggeren. Er zijn tot anderhalf jaar geleden wel enkele nieuwe bewoners met die verplichting in hun ligplaatsvergunning opgezadeld, maar met de bestuurscommissie en betrokken ambtenaren is het WBK overeengekomen dat dit een fout is geweest, die niet kan en mag worden afgedwongen in de ligplaatsvergunning.

Inmiddels blijft het stadsdeel haar bagger- en onderhoud verplichting ontlopen en schuift die af op de individuele bootbewoner. Willen we het stadsdeel toch aan zijn verplichtingen houden, dan zijn er verschillende mogelijkheden.

1. Is een woonboot bij vervanging vastgelopen nog vóór die op de ligplaats ligt, gewoon in de weg laten liggen. Niet zelf oplossen, maar het stadsdeel bellen, lokale en Amsterdamse kranten, RTV-NH en AT5 bellen, in interviews de wanprestatie van het stadsdeel breed uitmeten.
2. Als de overlast veel groter wordt voor veel bootbewoners en daar genoeg draagvlak voor is, is het mogelijk een weigeringsactie -vergelijkbaar met een huurweigeringsactie- op te zetten voor de mogelijke verhoging van de jaarlijkse precario om op die manier de gemeente op zijn verantwoordelijkheden te wijzen. Uiteraard ook begeleid door de nodige media aandacht.

N.a.v. het Raadsadres van 14 februari 2014

Op uitnodiging van stadsdeelbestuurder Mw. Saskia van Groenewoud hebben namens het WBK Geert Lewis, Gerda van Zelst en Mieke sterk op 1 september jl. een kennismaking gesprek gehad. Aanleiding daartoe was het Raadsadres van 14 februari 2014 m.b.t. het baggeren en beschoeiingen. Ambtenaar dhr. R. Dreijer, afdelingsmanager Stadsdeelbeheer was daarbij aanwezig.

Belangrijke punten van bespreking waren rechten, plichten en verantwoordelijkheden m.b.t. het baggeren en de beschoeiing. Gerda had een dossier samengesteld van de brieven die er niet om logen: allerlei toezeggingen die niet geëffectueerd werden, ambtenaren die niet gehinderd door enige kennis van zaken beweringen deden die niet in overeenstemming waren met het door de politiek gefiatteerde beleid.

De nieuwe portefeuillehouder S. Groenewoud kan niet alles meteen, maar geeft wel aan helderheid trachten te verschaffen. Ze maakte een open indruk en leek zeer bereid om het een en ander uit te zoeken en bevoegdheden in kaart te brengen. Ze beloofde in ieder geval schriftelijk te reageren op ons Raadsadres van 14 februari jl.
Ook over de z.g.n watervergunning van het Hoogheemraadschap NHNK zou ze haar licht laten schijnen.

Ten aanzien van de gedoogbeschikking en de stand van zaken van de op handen zijnde nieuwe regelgeving m.b.t. de consequenties bij nieuwbouw, vervanging en nieuwe ligplaatsvergunningen voor 2 jaar, zou in afwachting van nieuwe regelgeving geen leges van 600,– geïnd moeten worden maar zou gratis moeten zijn. Met betrekking tot de gedoogbeschikking zal de portefeuillehouder de centrale stad benaderen.

Ze heeft aangegeven een nieuwe afspraak te willen en dan graag op locatie om in een ontspannen sfeer met elkaar te kunnen praten. Afgesproken is om op de boot van Mieke bijeen te komen. Wij zullen haar na het gesprek uitnodigen voor een boottripje langs meerdere locaties en zo al varende het een en ander nog eens specifiek onder haar aandacht te brengen. Omdat Daniël Peters raadslid voor de SP in de centrale stad en woonboten(beleid) in zijn portefeuille heeft zullen wij dit verslag ook naar hem mailen. Zo houden we elkaar op de hoogte.

Bagger en beschoeiing

Verantwoordelijk voor het baggeren en de beschoeiing is altijd de beheerder van het water en nooit de bootbewoner, zoals ambtenaren van het stadsdeel wel eens beweren. Het voormalig dagelijks bestuur bevestigt dit ook. Kijk daarvoor onder het kopje baggeren / beschoeien op deze site.
Als woonbooteigenaar moet je soms wel flink trekken aan dit gelijk. Bij het stadsdeel werd bootbewoners soms zelfs verteld dat het de taak zou zijn van Rijkswaterstaat of van Waternet en dat de bewoner daar maar moest aankloppen.

Als de woonboten op een bepaald water een precarioaanslag krijgen, weet je bijna zeker dat het water eigendom van de gemeente is en dat daarmee de gemeente ook verantwoordelijk is voor het baggeren en de beschoeiing. Zo af en toe geeft het staddeel wel degelijk opdracht tot baggeren. Al wordt soms gesteld dat helaas op dat moment het beschikbare geld op zou zijn. Wat er werkelijk aan de hand is, is dat bewoners door ambtenaren het bos worden ingestuurd òf omdat zij het zelf niet weten, òf om de uitgaven voor het stadsdeel te beperken.

Wat betreft het misverstand over zijkanaal I is Rijkswaterstaat daar alleen bevoegd voor de waterkwaliteit, het beheer en eigendom van het water liggen bij de gemeente. Voor bewoners is het zelf laten baggeren van vervuild slib zeer kostbaar. Zodra de bagger boven water komt, zijn er namelijk zware milieubepalingen van kracht. Zolang het slib onder de waterspiegel blijft mag het wel met schroefwater verplaatst worden of weggeploegd.

Waternet is een samenwerkingsverband van hoogheemraadschap Amstel- Gooi- en Vechtstreek en de gemeente Amsterdam. Enkele stadsdelen hebben een afdeling van Waternet ingehuurd voor het woonbotenbeleid. Maar in Amsterdam Noord heeft Waternet daarvoor geen opdracht. Wel kan het zijn dat een ander onderdeel van Waternet als aannemer voor het stadsdeel baggerwerkzaamheden uitvoert. Daarvoor moet dan het stadsdeel of de gemeente opdracht hebben gegeven. Niet de bootbewoner.

Er is in 2013 door het stadsdeel een folder uitgedeeld aan nieuwe eigenaars waarin staat dat de nieuwe bewoner zelf verplicht is minimaal 30 centimeter water onder zijn woonboot te handhaven. Dus zelf moet baggeren. Zelfs staat dit in sommige verstrekte ligplaatsvergunningen. Deze bepaling stoelt op geen enkel bekrachtigd beleid, maar is klakkeloos overgenomen van de site van een instantie elders in het land, die geen bevoegdheid heeft in Amsterdam. Iedere bootbewoner raden we aan die folder weg te gooien omdat veel daarin vermelde voorschriften geen rechtsgrond hebben.

Beschoeiing en baggeren bij woonschepen in Zijkanaal I

29 september 2013 is een raadsadres over deze materie aan de stadsdeelraad gericht (klik hier voor raadsadres). Klik hier voor bijlage brief aan het DB 2010).
De raad heeft de afhandeling aan het Dagelijks Bestuur opgedragen. Op 13 december 2013 is daarop een antwoord van het Dagelijks bestuur gekomen (klik hier voor het antwoord). Omdat niet op onze argumenten is ingegaan en de beantwoording op foutieve interne informatie berust hebben wij op 14 februari 2014 opnieuw een raadsadres ingediend (klik hier voor raadsadres). Lees ook de mail van 2011 (klik hier). Gezien het Dagelijks Bestuur van het stadsdeel na 19 maart a.s vervangen wordt door een bestuurscommissie weten we niet hoe de beantwoording verder afgehandeld wordt.

Baggeren brief

Van: Bewonerscommissie Woonboothaven Zijkanaal I
p/a Klaprozenweg 116
1032 KX Amsterdam
Aan: Stadsdeel Amsterdam-Noord
t.a.v. Wethouder dhr W. Paquay (commissie Leefomgeving)
Wethouder dhr K. Diepeveen (commissie Ruimtelijke Ontwikkeling)

CC aan: Voorzitter Stadsdeel dhr R. Post
Burgemeester van Amsterdam dhr E. van der Laan
Waternet
t.a.v. dhr P. Rooijmans en dhr R. Kruize

Datum: 16 augustus 2013
Betreft: woonboothaven Zijkanaal I

Geachte wethouders,

Wij richten ons tot u omdat er een acuut probleem is ontstaan doordat de waterdiepte in onze woonboothaven niet op peil is. Er is sprake van jarenlang achterstallige baggerwerkzaamheden.

De waterdiepte wordt heel erg snel veel minder. Dat wordt pijnlijk duidelijk op het moment dat boten/arken van hun plaats moeten omdat er bijvoorbeeld een buurman het rak in of uit moet. Een dergelijke situatie doet zich op dit moment voor op steiger 4. Het verplaatsen van de woonarken is vrijwel onmogelijk omdat deze vastliggen in het slib.

Ook aan steiger 2 doet zich een dergelijk verhaal voor. Bewoners van de zuidkant van steiger 1 moeten gedwongen verhuizen i.v.m. de verbreding van de Klaprozenbrug. Een van deze bewoners verhuist naar steiger 2. Dit is niet mogelijk zonder dat degelijk gebaggerd wordt. Stadsdeel Noord en DIVV dragen hier zorg voor en ook de Provincie is hier bij betrokken.

Wij vragen u dan ook zeer dringend uitvoering te geven aan baggerwerkzaamheden in de gehele woonboothaven.
Het is al jaren bekend dat de woonboothaven dichtslibt en het wordt ook al jaren door verschillende instanties erkend dat baggeren noodzakelijk is. Er is derhalve sprake van grove nalatigheid. Hieronder verwijzen we naar een aantal stukken, die in de afgelopen jaren zijn opgesteld door het Stadsdeel, AGV, Waternet, al dan niet in combinatie met elkaar, waarin zeer duidelijk wordt dat zowel het stadsdeel als de andere verantwoordelijke organisaties al vele jaren op de hoogte zijn van de achterstallige baggerwerkzaamheden.

– In september 2005 staat in de nota van beantwoording Waterplan Amsterdam Noord bij Hoofdstuk Waterkwaliteit punt 12, dat er een baggerplan tussen 2005 en 2010 opgesteld wordt en ons gebied wordt daar specifiek genoemd;
– Eind 2005 wordt het Waterplan Amsterdam Noord vastgesteld. Daarin wordt bij § 2.7.1. al aangegeven dat er een achterstand met het baggeren en dat AGV de waterbeheerder is voor Zijkanaal I (zie ook schema 4a op blz 55);
– Op 11 juli 2006 is een convenant afgesloten tussen de gemeente Amsterdam als vertegenwoordiger van SDAN, AGV, NHN en de Staat der Nederlanden over de uitvoering van het Waterplan Amsterdam Noord en het Actieprogramma;
– In augustus 2007 heeft Wareco in opdracht van het SDAN het natte structuurplan voor ons betreffende gebied opgesteld;
– In 2008 is in de Programmabegroting op blz 47 opgenomen, dat baggeren in Zijkanaal I voor 2008 op de planning staat en dat SDAN een stabiliteitsgarantie voor de oevers moet afgeven. Onderzoek hierover moet in 2007 uitgebracht worden.

En er is nog steeds niet gebaggerd.

De gevolgen voor de woonboothaven zijn ondertussen zodanig dat er dus boten aan de grond liggen. En dat er niet met boten geschoven kan worden, terwijl dat voor het bestemmingsplan Klaprozenbrug en voor boten die naar de scheepswerven moeten noodzakelijk is. Dat kan niet de bedoeling zijn.

Omdat er in de woonboothaven al enige tijd voorwerk voor werkzaamheden voor steigervernieuwing aan de gang zijn geweest, zijn wij in het bezit van onderzoek naar de waterdiepte gedaan door Arcadis in 2009. De dieptes die toen gemeten zijn, worden nu allang niet meer gehaald.
Zo werd in 2009 aan steiger 2 een diepte van 1.65 meter gemeten, waar nu de 1.30 meter niet gehaald wordt. Dat is een vermindering van waterdiepte met ruim 30 cm. En bij steiger 4 werd toen een diepte van 1.80 meter vastgesteld. Op diezelfde plek wordt nu ook nog geen diepte van 1.30 meter gehaald. In 5 jaar tijd is hier dus 50 cm slib bij gekomen.

Ondertussen worden er door het SDAN ligplaats- en vervangingsvergunningen verstrekt voor boten met een diepgang die overeen komt met wat de waterdiepte oorspronkelijk hoort te zijn, maar dat niet meer is. Daarnaast zijn er stalen boten, die om de zoveel jaar het water uit moeten, en die ook steeds meer moeite krijgen van hun plek te komen en er weer terug te komen.
Ook kunnen zowel de woonarken met een betonnen onderkant als de stalen boten schade oplopen doordat zij steeds vaster komen te liggen op de bodem van het kanaal. Herstel van dergelijke schade is een zeer kostbare aangelegenheid, en zal in het ergste geval zelfs niet mogelijk zijn waardoor een ark of boot vervangen zal moeten worden.

Het SDAN draagt conform de Nota Woonschepenbeleid van 1991 ( pag. 17) er verantwoording voor, dat het stadsdeel/gemeente de publieke taak van groot en technisch- onderhoud zoals bijv. bagger- en beschoeiingwerkzaamheden, zelf zal blijven verrichten.
Dit betekent, dat het SDAN verantwoordelijk is voor het baggeren bij woonboten en dus ook voor het op diepte houden van het water onder de woonboot.
De taak van waterbeheerder Waternet is te zorgen, dat het uitgevoerd wordt en dat boten dus wel verplaatst kunnen worden op het moment dat dat nodig is.

Tenslotte maken wij hier nog drie opmerkingen:
– Aan het IJsbaanpad in Amsterdam Zuid is ook een soortgelijke woonboothaven. Daar is wel gebaggerd (zuigmethode en met grijper voor te grote voorwerpen) en is de waterdiepte op 3 meter gebracht. Op deze wijze liggen alle boten voor langere tijd geheel vrij van de bodem. Hoewel de woonbotenhaven aan het IJsbaanpad in een ander stadsdeel ligt, wordt het bestuursrechtelijke gelijkheidsbeginsel en vertrouwensbeginsel ten aanzien van de burgers van de gemeente Amsterdam met voeten getreden.
– Er is onomstotelijk bewijs dat het slib zwaar verontreinigd is. Dit bleek toen monsters werden genomen voor de baggerwerkzaamheden die uitgevoerd moeten worden ten behoeve van de gedwongen verhuizing die eerder werd beschreven.
– Daarnaast is een aantal weken geleden vooraan de woonboothaven de hoofdwaterleiding lek geraakt. Waternet is dit aan het repareren, zet hekken neer met daarop borden Giftige Stoffen Bodemverontreiniging. Dit betrof de grond in het gat dat zij gegraven hadden en dat water bevatte dat ook in onze rakken zit. Deze vastgestelde zware verontreiniging is des te meer reden de woonboothaven uit te baggeren.

De Bewonerscommissie van de Woonboothaven Zijkanaal I
– wijst u erop, dat hier sprake is van onrechtmatig handelen en grove nalatigheid door de verantwoordelijken jegens de woonbootbewoners wat kan leiden tot schadeclaims door de woonbootbewoners die in geval van grove nalatigheid hoogstwaarschijnlijk niet zullen worden gedekt door eventuele aansprakelijkheidsverzekeringen van de verantwoordelijken;
– eist dat er zo spoedig mogelijk gebaggerd wordt;
– eist, dat gezien de termijnen waarin de plannen voorzagen, (met een vertraging van 5 jaar) nu in 2013 nog uitgevoerd worden;
– zal zich, indien de verantwoordelijke diensten en bedrijven niet in 2013 zorgen voor voldoende waterdiepte, beraden op juridische stappen;
– is van mening, dat alle kosten die gemaakt moeten worden om de vastliggende boten in en uit de rakken te laten gaan, door de verantwoordelijken vergoed dienen te worden.

Aandringend op een zeer spoedig antwoord, doch uiterlijk binnen 2 weken na dagtekening,
met vriendelijke groet

Bewonerscommissie Woonboothaven Zijkanaal I
Erik Bos
Saskia van den Heuvel
Jolien de Graaf Bierbrauwer
René Miedema

Deze brief wordt mede ondertekend door de voorzitter van het Woonboten Komitee Zijkanaal I e.o.
G. van Zelst

Raadsadres baggeren

Raadsadres aan de leden van het stadsdeel Noord m.b.t. bagger problemen in Zijkanaal I.

Aan de Raad van het Stadsdeel,
Amsterdam-Noord
Postbus 37608
1030 BB Amsterdam

per post en per mail
Amsterdam, 29 september 2013

Onderwerp: beschoeiing en baggeren bij woonschepen in Zijkanaal I.

Raadsadres

Geachte Raad,

Het Woonboten Komitee Zijkanaal I (WBK) heeft in 2010 een brief aan het Dagelijks Bestuur gericht om opheldering te krijgen over het beleid van het stadsdeel m.b.t. beschoeiing en baggeren bij woonschepen in Zijkanaal I (zie bijlage 1).

Daarover is eind 2010 een keer overleg geweest met Portefeuillehouder en ambtenaren. Er zou een ambtelijke werkgroep opgericht worden om hierover duidelijkheid te scheppen. Ambtelijk heeft dit blijkbaar geen prioriteit, want er is nog steeds geen duidelijkheid, er is nog niet gebaggerd en nog steeds wordt deze overheidstaak bij de bewoners neergelegd.

Wij wijzen u er met nadruk op dat er vanaf 2000 t/m 2008 (zie bijlage 2 en bijlage 3) regelmatig brieven aan de bewoners zijn gericht dat er inspecties zouden worden uitgevoerd vanwege de voorgenomen baggerwerkzaamheden.

Hoewel het stadsdeel al jaren op de hoogte is van het feit dat er sprake is van achterstallige baggerwerkzaamheden en de waterdiepte in het hele kanaal onvoldoende is, komen steeds meer woonarken vast te liggen in de modder en kan er schade aan de betonnen bak ontstaan.

Er doen zich steeds problemen voor wanneer een nieuwe woonark niet kan afmeren op zijn ligplaats door onvoldoende waterdiepte. Vanuit het stadsdeel wordt de bewoner (s) geadviseerd om zelf te laten baggeren en die kosten voor zijn/haar rekening te nemen omdat het stadsdeel zich daarvoor niet verantwoordelijk voelt. Wij zijn van mening dat bewoners door een overheid op geen enkele manier gedwongen mogen worden om de taak van de overheid over te nemen om sterk verontreinigd baggerslib te verplaatsen of af te laten voeren.

Ook de Bewoners commissie Woonbotenhaven Zijkanaal I, heeft op 16 augustus jl. aan de portefeuillehouder en voorzitter van het Stadsdeel een brief gestuurd over de gevolgen van het jarenlang niet uitvoeren van achterstallige baggerwerkzaamheden voor de woonschepenhaven en zijn bewoners (zie bijlage 4) .

Wij wijzen u er op dat in de Woonschepennota van 1991 is vastgelegd (pag. 17) dat het stadsdeel verantwoordelijkheid draagt voor haar publieke taak van groot en technisch onderhoud, zoals bagger-en beschoeiingwerkzaamheden. Er kan dus geen misverstand bestaan over wie verantwoordelijk is voor het baggeren en de beschoeiingen. Het wordt tijd dat het stadsdeel zijn zorgverplichtingen na komt.

Het beleid is duidelijk vastgelegd en de beleidslijnen dienen dan ook door het Dagelijks Bestuur overgedragen te worden aan de ambtenaren die dit beleid moeten uitvoeren.

Wij verzoeken u dringend het Dagelijks Bestuur opdracht te geven haar verantwoordelijkheid te nemen en tot een structurele oplossing te komen. Wij verzoeken u hierbij om op korte termijn voor de urgente gevallen (woonboten die vastliggen) met een oplossing te komen en vooral duidelijkheid over het beleid te geven naar de bewoners toe.

Hoogachtend,

Namens het Woonboten Komitee Zijkanaal I e.o.

Gerda van Zelst, voorzitter

Bijlagen: 4

c.c. Dagelijks Bestuur

Op 25 mei 2010 is door het WBK een brief aan het Dagelijks Bestuur gericht met het verzoek om duidelijkheid te bieden, wat betreft de verantwoordelijkheid van het stadsdeel over het onderhoud van beschoeiingen en baggeren bij woonschepen.

Wethouder W. Paquay heeft in verschillende gespreken over dit onderwerp duidelijk aangegeven, dat de verantwoordelijkheid voor de publieke taak m.b.t. beschoeiing en het baggeren bij het stadsdeel ligt, maar ook dat er niet voldoende geld is en alleen in calamiteiten kan worden optreden. Hoewel de ambtenaar die dit af diende te handelen, al geruime tijd ziek is, mogen wij verwachten dat een schriftelijk antwoord op onze brief mogelijk is. Zo moeilijk kan dat toch niet zijn. Maar de ambtenaar die dit overgenomen heeft liet per mail weten dat;

Voor de beschoeiing contact opgenomen kan worden met de heer Ruud Dreijer (hoofd afdeling Stadsdeelbeheer); hij is te bereiken op telefoonnummer (020) 634 9663. De verantwoordelijkheid voor het baggeren ligt bij Waternet; zij zijn te bereiken op telefoonnummer 0900-9394.

Wij vinden dit antwoord te kort door de bocht. Er wordt immers geen inhoudelijk antwoord op onze brief gegeven en hij beperkt zich alleen tot de melding van de telefoonnummers. Het is volstrekt onduidelijk hoe de bevoegdheid en verantwoordelijkheid voor het baggeren bij Waternet ligt, wie er dan opdracht geeft tot baggeren, het Stadsdeel of Waternet. Daarom is opnieuw aan de wethouder verzocht om schriftelijke afhandeling van onze brief.

Op7 december jl. kwam het volgende bericht van het stadsdeel binnen.

Geachte mevrouw Van Zelst,

In antwoord op uw vraag betreffende onderhoud van de trappen aan de Buiksloterdijk bericht ik u als volgt.

De heer B. Mouton (bereikbaar op telefoonnummer 020 – 635 5833) is verantwoordelijk voor het onderhoud van de trappen aan de Buiksloterdijk.

Hopende u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.