Tijdens de laatste ledenvergadering werd door het aftredend bestuur medegedeeld dat de nieuwe cruiseterminal niet in de Noorder IJplas zou komen, maar in de monding van het Zijkanaal H. Op Zaans grondgebied, bij De Vrede en de jachthaven ernaast. Daar is ruimte voor maximaal 500 meter kade (tot de bocht, schuin tegenover de laatste ark) en de huidige Passenger Terminal Amsterdam (PTA) is 630 meter lang. De nieuwe terminal is dus korter, terwijl hij juist meer en ook grotere schepen moet kunnen verwerken. Er klopt iets niet. De nieuw opgerichte werkgroep PTA ging op onderzoek uit.
Verkassen
De PTA heeft drie problemen:
De huidige terminal is te klein om de verwachte groei in de cruisesector op te vangen. Van 134 ‘calls’ vorig jaar naar 250 in 2030. Op dit moment moeten schepen al uitwijken naar een andere meerplaats omdat de terminal vol ligt.
Verder is er onvoldoende ruimte om te keren voor de grotere schepen die na het gereedkomen van de nieuwe zeesluis bij IJmuiden Amsterdam kunnen aandoen. De Oasis klasse is 365 meter lang, 60,5 meter breed en 72 meter hoog. Ter vergelijking: de windmolen bij de Coentunnel heeft een masthoogte van 65 meter.
Het derde probleem en directe aanleiding om aan een verplaatsing te denken is de mogelijke komst van twee bruggen over het IJ. Er moet een betere verbinding komen voor het langzame verkeer, de ponten raken overbelast. Begin volgend jaar neemt de gemeenteraad daar een principebesluit over. Een tunnel behoort ook tot de mogelijkheden.
Natuurlijk kunnen die bruggen open. Voor zeiljachten, Sail en eventueel ook voor de cruiseschepen. Maar slechts 10% van de rederijen had laten weten hier gebruik van te zullen maken. De sluis levert al vertraging en risico op, daar kan niet ook nog een brug bij. Voor de weinigen die hem voor lief nemen is het in stand houden van de huidige PTA niet rendabel.
Dus als er bruggen komen dan moet de terminal in zijn geheel verhuizen, naar een grotere en meer westelijk gelegen plek.
Onderzoek
Begin dit jaar verscheen de Quickscan Doorgroei Zeecruise. Daarin werden een drietal voorkeurlocaties genoemd, waaronder de Noorder IJ-plas. Een haalbaarheidsstudie moest uitwijzen welke de meest geschikte zou zijn.
Hoe staat het er een half jaar later voor, wat heeft het vervolgonderzoek opgeleverd? Het viel niet mee om daar achter te komen. De gemeente Amsterdam en andere betrokken partijen (het Havenbedrijf, Rijkswaterstaat, de PTA directeur, enzovoorts) verwezen door of deelden mede dat er in dit stadium nog geen informatie kan worden verstrekt.
Uiteindelijk kwamen wij in contact met projectleider Rob Vooren (Dienst Ruimte en Duurzaamheid). Die was wel bereid tot een informerend gesprek, onder voorbehoud dat hij in dit stadium niet alles wat hij wist aan ons kon vertellen. Op 3 november ontmoetten wij elkaar, hier op de dijk.
Het alternatief
Na een uitgebreide inleiding kwam hij ter zake: De Nieuwe Houthaven geeft teveel geluidoverlast voor in de omgeving geplande woningbouw. Die valt dus sowieso af. En de Coenhaven is bij nader inzien te klein. De Noorder IJ-plas blijft over. Die is groot genoeg, maar daarin een cruisehaven aanleggen bleek ingewikkeld en duur. Er wordt nu aan een alternatief gewerkt.
In de monding van het Zijkanaal H, bij De Vrede, jawel. Daar is inderdaad te weinig ruimte. Daarom moet er een kade bijkomen, vanaf de plaats waar de woonarken liggen schuin over het kleine meertje richting de Coentunnel. En dat is nog niet genoeg. Om drie schepen tegelijk af te kunnen meren wordt er aan een aanvullende terminal in de Coenhaven gedacht. Tenzij het mogelijk blijkt om ook aan de westzijde van De Vrede, langs het IJ een kade aan te leggen. Zie de schets bij dit artikel.
Wat betekent dat voor onze woonarken? Worden die opgesloten in het Zijkanaal H? Hoeveel liggen er te dicht bij de haven en moeten ze weg? Vragen waarop de projectleider geen antwoord kon geven. Of dat niet mocht doen.
Discussie
Het is natuurlijk helemaal niet zeker dat die cruiseterminal hier werkelijk komt. In de kranten verschijnen artikelen waarin de verplaatsing van de PTA ter discussie wordt gesteld. Vooral als oplossing voor de toeristendrukte, dat was het motief dat wethouder Ollongren gaf. Maar uit bovenstaande blijkt dat er meer speelt. Wel of geen brug, daar gaat het om. Alle locaties lijken nog steeds kandidaat te staan, al wordt met name de Nieuwe Houthaven zelden genoemd. Er zijn er zelfs een paar bijgekomen. Wethouder Staal deed de Zaanse Achtersluispolder in de aanbieding en stadsdeelvoorzitter Baâdoud wil dat de terminal in het Westelijk Havengebied komt. Staal koppelt Zaanstad echter aan een keuze voor de Noorder IJplas als voorkeurlocatie. . .
Wij hebben de Amsterdamse wethouders, gemeenteraadsleden en iedereen die er verder iets mee te maken heeft per e-mail een brief gestuurd waarin wij de groei van de cruisesector hekelen en er op wijzen wat er verloren gaat wanneer de PTA naar de Noorder IJ-plas verhuist. Moet dit natuurgebied verdwijnen om meer toerisme mogelijk te maken? Wij dringen aan op een heroverweging.
Zie: http://deorkaan.nl/opinie-geen-cruiseterminal-in-noorder-ijplas/
Verder blijven we proberen invloed uit te oefenen op de besluitvorming. Zo hebben wij binnenkort een gesprek met D66 en zoeken contact met wethouder Eric van der Burg.