Precario en sociale selectie

In woonbotenland duurt de discussie voort over de voor- en nadelen van precario, huurcontract en erfpacht. Inmiddels is er een model bezwaar uitgebracht tegen de precario heffing -een belastingheffing- als middel om een vergoeding te innen voor het innemen van een ligplaats. Bedoeld om in het verlengde hiervan een bodemprocedure tegen precarioheffing aan te gaan. Vanuit strikt juridisch oogpunt waarschijnlijk heel principieel. Maar wat krijg je daar in de praktijk voor terug?

Het model bezwaar tegen precario is gemaakt omdat precario te weinig zekerheid zou bieden voor de ligplaats. Kortzichtig in de Amsterdamse situatie, want:

  • Alle vergunde woonschepen zijn in Amsterdam opgenomen in de diverse bestemmingsplannen.
  • Het inmiddels bestuurlijk bekrachtigde Bever protocol geeft een vrij redelijke procedure aan die gevolgd moet worden in geval van eventueel ‘noodzakelijke’ verplaatsingen.

Deze twee bestuurlijke regelingen geven een bootbewoner publiekrechtelijke bescherming onder het precariostelsel.

  • Een huurovereenkomst is een alternatief voor precario. Maar dat is het niet zolang ongewis blijft wat de prijs is en wat de verdere voorwaarden daarvoor zijn.
    Als voorbeeld: op Rijkswater hoeft de verhuurder slechts een opzegtermijn van 6 maanden aan te houden. Overige voorwaarden zijn niet onderhandelbaar en worden voor nieuwe eigenaars / bootbewoners steeds verder dichtgetimmerd. Onenigheid over de huurprijs moet dwingend met taxaties beslecht worden.
  • Een ander alternatief voor precario is erfpacht, dat zou de meeste zekerheid bieden, zo wordt door sommigen gesteld.
    In Amsterdam worden nieuwe ligplaatsen nog uitsluitend in erfpacht uitgegeven. In 2020 voor een prijs tussen € 275.000 tot € 350.000. Dat levert dan een wel zeer kostbare zekerheid op. Want half Nederland heeft een inkomen van € 37.000 per jaar of minder. Daarmee zijn zij alvast kansloos uitgesloten om ooit nog bootbewoner in Amsterdam te zijn op zo’n nieuwe ligplaats. Want daar komt bij dat een nieuwbouw woonboot al gauw € 200.000 tot € 300.000 of meer kost.
    In de praktijk is hiermee stilzwijgend een sociale selectie doorgevoerd. Alleen de happy few kan nog een woonboot op een nieuwe ligplaats betalen.
    Dan nog, erfpacht kan altijd opgezegd worden! De gemeente Amsterdam dreigde de eigenaren van het Slotervaartziekenhuis daar kort geleden nog mee toen het exploitatieplan voor doorstart niet beviel. Dus, wat is zekerheid?

De voor- of nadelen van precario, huur en erfpacht worden bepaald door de prijs en de voorwaarden. Niet door principes. Voorgelegde contracten liggen bij iedere verhuurder of overheid anders. Daar is geen voor alle omstandigheden passend antwoord op te geven.

Dus gooi geen oude schoenen weg -zomaar in de blind- voordat je nieuwe hebt. Precario bestrijden is pas zinnig als je het alternatief al op schrift hebt. Dus pas waar prijs en voorwaarden gunstiger uitkomen.