Het allereerste overleg met het stadsdeel op 15 juni 2005. Na twee jaar soebatten bij de wethouder van Groen Links om eindelijk eens waar te maken dat zijn partij de burgers dichter bij het bestuur betrekt. Hij was al maanden volop in gesprek. Zo, zo. Niet met ons.
Koffie, thee. Voorgesteld. Ons wordt uitgelegd dat het overleg slechts een zijstapje is in het kader van een nieuw bestemmingsplan. Het consistent woonschepenbeleid vanaf 1991 wordt geroemd; vergunningen voor onbepaalde tijd worden eindelijk mogelijk; 110 schepen zijn inpasbaar; het kunnen er ook nog 130 worden; Stadsdeel doet ons een goed voorstel; Prachtig zelfs; Alleen nog wat voorwaarden; Met alle betrokkenen is rekening gehouden.
Niet met de scheepsbewoners.
Onze sociaal voelende wethouder staat toe dat alle schepen die door Rijkswaterstaat in 2002 zijn geteld, mogen blijven liggen. We worden uitgenodigd mee te denken. Maar moeten wel beseffen dat als we niet meedoen, 40 gezinnen alsnog van hun woning worden beroofd. Chantage? Nee, nee, zo mogen we dat niet zien. Het is alleen een stok achter de deur.
geld, geld, geld
66 scheepseigenaren die ooit rechten zijn toegekend, wordt verzocht € 23.000 op te brengen. 44 anderen, wier aanwezigheid soms na 18 jaar ineens wordt bestreden, € 85.000 of meer. Kan evenzogoed € 135.000 worden. De bedragen zijn niet gebaseerd op offertes. Er is alleen verlekkerd gekeken naar inkomsten. Makelaars zullen de prijs bepalen. Er is € 800.000 uitgetrokken voor ‘proceskosten’: daarmee wordt op jaarbasis de werkgelegenheid van 20 tot 30 ambtenaren veiliggesteld. Deze afpersing wordt goed gepraat met de suggestie dat wij speculerende profiteurs zijn. Vooroordeel en discriminatie vieren nog altijd hoogtij in het stadsdeelpaleis. Geldklopperij? Wel nee hoor, zo is dat niet bedoeld. Uitgestelde betaling is mogelijk. Dat je daarbij je schip in onderpand geeft, wordt verzwegen. Dat je dan verder in de bijstand gaat, ook. Dit is pas echt sociaal beleid, weet je wel.
Waarom is voor de noodzakelijk geachte verplaatsing niet het BeVer protocol gevolgd? -het Wonen op het Water werkgroep advies bij verplaatsingen- Volgens de ene ambtenaar komt dat nog, al weet hij niet wanneer. Volgens de andere ambtenaar is het al doorlopen. De wethouder kent het protocol allang, zegt hij. Ontdekt ter plaatse dat het pas een maand oud is. Voor hem toch niet relevant, want alleen aanbevolen voor legale woonschepen. Aha, vandaar dat het stadsdeel schepen die korter dan 18 jaar liggen nog illegaal verklaart. Nou snappen we het eindelijk. Er moet verplaatst worden om geld te kunnen vangen. Grote truc: afgedwongen door onze bestaande ligplaatsen op te heffen.
Ja, op voorhand geld afpersen is noodzakelijk in verband met mogelijke speculatie winst door bootbewoners bij verkoop. Zeker, dit is een taak van de lokale overheid, vertelt Kees Diepeveen ons. Hij wil zich daar zelfs principieel hard voor maken. De Gemeenschap wordt tekort gedaan. Nee maar, wij hebben iets gestolen! En de overwaarde van koophuizen dan? Waar vele huiseigenaren de afgelopen jaren hun besteedbare inkomen mee vergroot hebben? Doet niet terzake. Logisch, kan wettelijk niet. Maar, zegt de wethouder, hij moet ook het onderwijs financieren. Wordt onderwijs door heffing op woonschepen gefinancierd? Die smoes kenden we nog niet.
marktprijzen
De prijzen van schepen met ligplaats zijn de laatste jaren omhoog gegaan. Dat is waar.
Dat komt doordat de prijs is afgeleid van die van koopwoningen. En die zijn in 40 jaar 15- tot 20-voudig gestegen. Komt door de lage rente. Dat is niet onze schuld. Wij zijn geen handelaren of projectontwikkelaars. Wij zijn bewoners.
Eerlijkheidshalve: de ambtenaar die de wethouder aanstuurt, geeft toe dat je ook een andere scheiding tussen illegaal en legaal kan aanbrengen dan 18 jaar terug. Maar een grens 10 jaar terug levert niet genoeg geld op. Dus. Minister Verdonk van Vreemdelingenzaken legt de grens voor uitzetting van asielzoekers bij 6 jaar. Dit Stadsdeel is pas echt steil in de leer.
bevoegdheid
We probeerden nog eens dat het raar blijft dat als een stuk water met 80 woonschepen pas in 1997 wordt overgedragen aan het stadsdeel, daar een veel oudere Noordse handhavings regeling uit 1991 op los te laten. We hadden daarover al eens een notitie op het niveau van ‘zorgvuldigheid van bestuur’ gevraagd. Lau loenen. Er kwam een briefje terug met dat Zeeburg ons toen geen ligplaatsvergunningen heeft gegeven, en dat wij dus altijd fout zitten. Dreigement daarbij, dat als we toch doorzeuren, worden inmiddels verstrekte vergunningen ingetrokken. Als wij dat verwerpen, heet het weer dat we niet goed kunnen lezen.
O zeker, wij zijn analfabeten. Zeeburg was destijds nog niet instaat een woonschepen beleid te voeren. Bovendien hebben we een verklaring van B&W uit 1985 dat op Schellingwoude onze schepen gedoogd worden, omdat de waterbeheerder -Rijkswaterstaat- dat ook doet. Nooit bericht gehad dat daar verandering in zou komen. Wij willen dus graag iets meer respect van Stadsdeel Noord, maar ja, aan wie vraag je dat. Hebben daarom al schriftelijk een serieuzer antwoord gevraagd, nu echt op bestuurlijk niveau. Kees Diepeveen en zijn direkte steun en toeverlaat begrijpen -ook nu weer- helemaal niets van dat verzoek.
Verrassend: wat betreft de inrichting van het Buiten IJ ligt alles weer open. Wat betreft financiering niet. Wij stellen voor om nuttige verbeteringen zelf te betalen zodra de steigers in eigendom van de scheepseigenaren komen. Daar moet diep over nagedacht worden. Maar het zou voor het stadsdeel een nul optie zijn. En dat kan dus niet. Waarom niet? Om toch niet. Hooguit een verlaging in prijs van de aanlegovereenkomst. Meer zit er niet in.
We beginnen nog eens over de inpasbaarheid van 110 woonschepen. Oh nee, geen probleem. En de vervolgingsnota 2005? Ja, dat is de bijl opdat we zullen zwichten: geld betalen om de kunstmatige illegaliteit af te kopen. Zo niet: oprotten onder dwangsom.
hoe verder
Wij stellen, en ook de wethouder erkent het, dat we ondanks alles, elkaar dicht zijn genaderd. Maar legalisatie van de telling 2002 van Rijkswaterstaat weigert hij nog steeds. Hij hoeft nog maar een klein stapje te doen. Durft niet tegenover zijn ambtenaren. Daarmee gaat hij een groot probleem tegemoet. De verkiezingen voor de stadsdelen komen eraan.
We gaan uit elkaar met de toezegging dat vóór 7 juli alle scheepsbewoners op het Buiten IJ te horen krijgen wat hun status is volgens het geldbeluste stadsdeel. Het beweert al jaren alles precies te weten, ook al zijn het laatste jaar toch weer wat onduidelijkheden gebleken. Volgens ons minimaal 44 vergissingen. En ook behoorlijk wat misstanden. Dat het een nooit door de Deelraad bekrachtigd beleid betreft, is altijd verzwegen.
Wij verwachtten dus dat op 7 juli alle bewoonde schepen gelegaliseerd zijn. Naar de telling 2002 van Rijkswaterstaat. Ook voor de uitgeprocedeerde en inmiddels weggepeste schepen, die al wel in die telling 2002 zaten. Dit minimum aan fatsoen kan het stadsdeel toch wel opbrengen. Dan zullen wij alternatieven aandragen voor knelpunten.
De projectleider constateert dat we in een tijdsklem zitten: binnen 3 tot 4 maanden moet alles rond zijn. Sneu hoor, wij hadden al 2 jaar eerder willen beginnen, maar ja, de wethouder wilde niet. Tot slot had de projectleider ons het liefst een persverbod opgelegd. Maar hij kent de realiteit: zo werkt dat niet in een vrij land.
vervolg
Vanaf 1 juli ontvingen diverse eigenaren een briefje dat ze door het stadsdeel geweerd gaan worden. Het stadsdeel beweert dat wij die aanzegging wensten. Nee, wij wensten al in januari een lijst van vergunde schepen, op basis van de WOB. Nooit gekregen. Op 15 juni vroegen we alle scheepsbewoners over hun status in te lichten.
We hadden bedongen dat alleen geaccordeerde notulen geldig zouden zijn. Wat gebeurt er na 19 dagen? Geen notulen, maar een verslagje waaruit letterlijk alle voorstellen en argumenten van scheepsbewoners en dorpsraden zijn weggepoetst. En binnen 24 uur reactie graag. Niet te geloven, wat een kleingeestigheid. Dus, verslagje afgekeurd. Met heel veel overwegingen die we vast nog eindeloos moeten herhalen. Gesprekken tussen burgers en overheid worden gevoerd om daar ooit gezamenlijk conclusies uit te kunnen trekken, niet om de burgers te negeren. Dachten we. Naïef hoor.
bewoners participatie
Op 7 juli weer een bijeenkomst. Projectleider was eigenlijk op vakantie, dus excuses voor het rommelig begin. De wethouder heeft dubbele afspraak en legt zijn prioriteit elders. Tekenen van organisatorisch onvermogen en ruzie achter de schermen. Wij moeten onze plannen tonen. Nee, wij willen eerst echte notulen en legalisering van alle woonschepen in 2002. Dat laatste zeggen we al 2 jaar. Echte notulen krijgen we niet en zullen er ook nooit komen, mogen we verder niet meer over zeuren. Hebben we de vorige keer voor niets gediscussieerd? Dan gaan we de vorige vergadering herhalen. Mag ook niet. We willen deze bijeenkomst genotuleerd hebben. Wordt geweigerd. Ambtenaren -nieuw stel- wil alleen maar tekeningen maken en wij moeten hen met plannen en wensen bedienen.
Wij willen uitleg over de verse aanschrijvingen. De afwezige verantwoordelijke daarvoor heeft de beste bedoelingen, is heel druk bezig en daar moeten we vertrouwen in hebben. Wij willen over financiering praten. Is niet aan de orde. We willen dat toch, want de herinrichting is het middel om geld af te persen. We moeten ophouden met politieke verhalen, daar zijn de democratisch gekozen volksvertegenwoordigers voor. Nee hoor, wij doen aan politiek wanneer en waar dat nodig is, en de stadsdeel ambtenaren doen dat ook door selectief al onze voorstellen en argumenten te negeren. Vervolgens krijgen we een verkorte cursus staatshuishouding voor groep 2. Maar ja, we hebben zoveel slechte ervaringen met dit stadsdeel, dat het nu maar eerst moet tonen ons vertrouwen waard te zijn. De projectleider uit wat onverantwoorde kreten. Hij meent recht te hebben op zijn emotie. Als mens, akkoord, als projectleider niet professioneel.
Conclusie: zo komen we nergens. Als oplossing zal de wethouder verteld worden dat hij zelf eerst met ons tot politiek resultaat moet komen. Zo hoort dat ook. Wij blijven benieuwd.
Tussendoor bleek weer dat het stadsdeel zich verschuilt achter eisen van Rijkswaterstaat, Hoogheemraadschap en Brandweer die lang zo hard niet zijn. Vertegenwoordigers van die diensten waren ontboden zonder dat het stadsdeel de afgelopen 2 jaar zijn eigen huiswerk heeft gedaan. En zonder eerst met ons tot vergelijk te komen. Zo verspilt de lokale overheid het krediet bij andere diensten. En verkracht bewonersparticipatie tot loze versiering.
Dus nog eens: blijven we nog langer moeilijk doen? òf zetten we nu een streep onder het verleden en werken we samen aan verbetering?