Pas na een half jaar, eind oktober, heeft staatssecretaris Frans Weekers de tweede serie kamervragen beantwoord die al een half jaar eerder gesteld waren. Dat kwam zo.
Rijks vastgoed- en ontwikkelingsbedrijf RVOB had met veel poeha eind 2010 aangekondigd dat ze de hoogte van de ligplaatshuur landelijk onderzocht had. En oh wonder, de conclusie was toen dat de huurprijs ver was achtergebleven. Daarom moest de huur omhoog, zo heette het.
oplichting
Heel treurig voor het RVOB, maar dat rapport willen ze niet leveren. Kunnen ze ook niet leveren. Het bestaat ook niet eens. Met de natte vinger is er maar wat beweerd. Dat krijg je ervan als het wettelijk toezicht op taxateurs is opgeheven, zoals gebeurde in 2010.
Grote truc. Staatssecretaris Frans Weekers geeft DTZ Zadelhoff, bekend projectontwikkelaar van winkelcentra en grote kantoorgebouwen, in juli 2011 alsnog opdracht het gewenste rapport te fabrieken. Zoals gewoonlijk in de vastgoed wereld wordt de opdrachtgever naar de mond gepraat. Ook al hebben ze geen snars verstand van wonen op het water en nog nooit een woonboot bemiddeld.
En de staatssecretaris babbelt vervolgens alle leugentjes van zijn dienst vrolijk na.
Weekers beweert dus dat een ligplaats gelijkgesteld moet worden aan sociale woningbouw. Doet alsof onze woonboten van hem gehuurd worden. Zegt dat de grondprijs -ja inderdaad, onder water en vervuild- even hoog is als voor droge bouwgrond met schone-grond-verklaring voor een koopwoning. Heeft die wartaal nog niets met sociale woningbouw te maken?
Nu heeft Weekers weliswaar als taak zo veel mogelijk belasting te innen, hij hoort wel te weten dat gemeenten de laatste drie jaar op de grondprijs minstens 20% moesten afschrijven, waardoor de woningbouw in het hele land is stil gevallen. Maar nee hoor.
Ook wordt ons voorgehouden dat op de grondwaarde onder de ligplaats 6% rendement gehaald moet worden. Maar waarom? In de sociale woningbouw wordt in 50 jaar afgeschreven, dat is slechts 2% per jaar. Evengoed raar allemaal. Want er is door het Rijk niets geïnvesteerd in het ligplaatswater, al minstens dertig jaar niet gebaggerd! Ook niet van plan het wel te doen.
Kent iedereen nog het gedram van het stadsdeel Noord in 2005? Wij deden de overheid tekort door ligplaatsvergunningen op te eisen, zonder daar apart voor te betalen. In het Zadelhoff rapport staat weer dezelfde onzin met als bron, jawel, nota’s van de gemeente Amsterdam. Niet zo verwonderlijk. Een in Amsterdam Noord gedetacheerde juridisch medewerker en nog wat ambtelijke woonbootbestrijders weerden zich destijds driftig in de discussies om erfpacht en aanlegovereenkomsten voor woonboten in te voeren. Mooier nog: de experimentele en niet meer herhaalde erfpachtuitgifte van waterkavels op IJburg wordt door Zadelhoff in opdracht van het RVOB weer als maatgevend opgevoerd.
Nog een leuke: Zadelhoff heeft grote verhalen over ligplaatslocaties door het hele land. Zo geplukt uit teksten op makelaarssite Funda, maar is nog nooit op Schellingwoude wezen kijken. Naar hun eigen opgave is in Vreeswijk zelfs een wijkje sociale woningbouw uit de 50er jaren bestudeerd, vreemd genoeg geen water te bekennen, maar dat zal ons gebrek aan inzicht wel zijn.
Tamelijk beperkt -en daarmee dom- baseren de Register Taxateurs zich alleen op arken met betonnen bak. Omgevingsfactoren, daar is niet naar gekeken. Ook niet naar hoe de rechtspositie is. Op het Buiten IJ kunnen we bijvoorbeeld zomaar aangezegd worden binnen 6 maanden op te hoepelen. Precies dat wil het RVOB zo houden.
Heel brutaal is dat Weekers stelt dat er voor het Rijk een inhaalslag nodig is. Zijn ogen zijn geopend door een voor ligplaatshuur bindende rechtelijke uitspraak op € 25,74 / m² als prijs per jaar voor een waterkavel, zegt hij. Bij de betrokken bewoners op die locatie totaal onbekend en ook in de database van uitspraken is het niet terug te vinden.
Idioot is vervolgens dat bij het RVOB slechts drie verschillende tarieven voor ligplaatshuur mogelijk zijn: € 9,- per m², € 12,50 /m² of € 16 /m². Ongezien, alleen vanaf Google Maps en vanachter het bureau ingedeeld. Dat heet tegenwoordig gecertificeerd taxeren.
misleiding
Een grote vergissing van Weekers en zijn ambtenaren is dat ze volhouden dat het water waar een woonboot in ligt veel geld is waard geworden. Typisch de redenering van projectontwikkelaars en grootgrondbezitters. Ze trekken de aangenomen bouwwaarde van een woonboot af van de vraagprijs van die woonboot en beweren dan dat het verschil de waarde van de grond is. Dus voor hen. Om te beginnen kloppen daarbij de aangenomen bouwprijzen in de gemaakte sommen al niet. De veronderstelde verkoopprijzen ook niet, omdat de werkelijke verkoopprijs altijd lager ligt dan de vraagprijs, waarvan klakkeloos aangenomen wordt dat die ook betaald wordt.
Om vervolgens de waarde van de ligplaats te taxeren worden allerlei verhalen opgehangen die moeten doen geloven dat die ligplaats gelijkstaat aan een huurwoning. Kunstig, daar niet van. Maar het blijft wartaal. Een ligplaats wordt niet met woonboot gehuurd, een woonboot is eigendom van de huurder.
Dat woonboten sinds de 70er jaren duurder zijn geworden is voor een deel het gevolg van het landelijk doorgevoerde publiekrechtelijk woonbootje pesten. Bestemmingsplannen en verordeningen hebben alles dicht getimmerd. Nergens in Nederland kan je meer met een woonboot liggen zonder verplicht te zijn een vergunning te kopen van vorige vergunninghouders.
Door die kunstmatige schaarste is in de loop der tijd bij verkoop van de woonboot enige goodwill gevraagd en verkregen voor de met moeite verworven vergunning. Een vergunning die vaak opnieuw tegen de overheid verdedigd moest worden.
Daarmee heeft niet het water meer waarde gekregen zoals Weekers dat wil. Het is dus ook niet aan hem om die waarde privaatrechtelijk af te romen. Ook niet aan de overheid die de vergunningen afgeeft, want de pogingen uit het verleden om aanlegovereenkomsten af te dwingen zijn door de rechter afgeschoten. Zulk sleutelgeld is dus nog altijd verboden.
Dat een gecertificeerd register-taxateur van Zadelhoff met de titels MRE MRICS RT toch de misleiding in stand houdt dat erfpacht op het water mogelijk is, geeft de bedenkelijke kwaliteit van deze vastgoed jongens aan.
Hun mondelinge opdracht was duidelijk om alle smoezen op een rij te zetten om langs de achterdeur een prijs op het nivo van erfpacht onvermijdelijk te laten lijken. Maar ja, waarom zouden we daar intrappen.
Hoe het zit met dat rapport zelf van Zadelhoff? Dat krijgen we niet van het RVOB. Ze houden daar niet van bemoeienis door opstandig woonbootvolk. Dus alleen verkrijgbaar na een beroep op de WOB. Natuurlijk staat Zadelhoff voor paal zodra dat rapport op straat ligt.
kamerdebat
Door al deze verdraaiingen voelen de bootbewoners zich zwaar opgelicht. Een lawine van mailtjes, twitters en brieven is door de bewoners over kamerleden uitgestort. Weken lang. Net zoals begin dit jaar is georganiseerd. En ja, dat hielp. Er werd half november een nieuw kamerdebat gevoerd.
Met 90 bootbewoners uit het hele land zijn we naar Den Haag gegaan. Om te benadrukken dat er echt iets mis is. De bewaking was daar ook al bang voor en hield ons met 5 man scherp in de gaten. Overdreven, want de reddingvesten en -boeien mochten niet eens mee naar binnen.
Er werden drie moties ingediend met wisselende ondersteuning. De één beter dan de ander. Jammer genoeg raakte geen waar het precies om gaat. Niet zo verwonderlijk, de woonbootmaterie is voor buitenstaanders inderdaad heel ingewikkeld door de vele tegenspraken en uitzonderingen op de gebruikelijke wet- en regelgeving.
De staatssecretaris heeft beloofd een brief aan de Kamer te schrijven over wat hij nu van plan is.
Hoe het met de moties afloopt is nog niet duidelijk op het moment dat dit geschreven is. Er over gestemd is er alvast niet omdat ze allemaal zijn aangehouden. Staatssecretaris Weekers wil eerst weten wat de regeringsfracties gaan doen voordat hij zijn brief aan de Tweede Kamer schrijft.
Eind november zijn namens de samenwerkende bootbewonersgroepen nog gesprekken gevoerd in Den Haag. Daarop zijn alle fracties, woordvoerders en ook Frans Weekers nogmaals aangeschreven met onze bezwaren en de eis dat overleg wordt geopend. De moties kunnen daarop worden aangepast.
In afwachting van het vervolg is op dringend Haags verzoek toegezegd de achterban te vragen om een pauze in te lassen in het twitter en mail bombardement. We zijn benieuwd wat hier tegenover komt te staan. Maar overleg met het RVOB zal er hoe dan ook komen.
andere wateren
Er zijn nu eenmaal beroepsgroepen die altijd het leven van bootbewoners blijven verzuren. Het is niet anders.
Als het het RVOB nu zou lukken om de ligplaatshuur op Rijkswater te verhogen, gaan andere overheden zoals provincie, waterschappen en gemeente of stadsdelen snel volgen. Dat zie je al aan het door Zadelhoff herkauwen van de anti-woonboot popaganda uit de discussienota van het Projectbureau Wonen op het Water van Amsterdam uit 2005.
Deze geldschraperij van het RVOB gaat alle bootbewoners aan, ook die op gemeente-, provincie-, of waterschapswater.
De gevolgde valse argumenten en onzuivere redeneringen moeten worden afgestraft in het belang van alle bootbewoners in Nederland.