Welstand op het water

ontwerp welstandsnota

De gemeente heeft een ontwerp welstandsnota vrij gegeven voor inspraak.  De bedoeling is dat deze voorzet ertoe leidt dat per april 2018, als de stadsdelen zijn verdwenen, deze nota de diverse tot nu bestaande welstandseisen vervangt.

Een lijvig boekwerk van 73 pagina’s. Vóór 26 november kon daarop worden ingesproken. Namens WBK is de volgende inspraak opgestuurd:

WBK Woonbotenkomitee Amsterdam Noord

inspraak op ontwerp welstandnota
Welstand op het Water
gemeente Amsterdam 2017
inspraak.welstandopwater@amsterdam.nl

algemeen

De ontwerpnota is op meerdere punten inhoudelijk onevenwichtig. Onnodig dik gemaakt door herhalingen en triviale betogen. Hoe dikker een nota is, hoe minder bruikbare inhoud.

De uitleg over vormgeving is gekopieerd uit inleidingen op de architectuur met alle gebruikelijke vaagheid en hoogdravende lege woorden.
De poging een ideaalbeeld in juridiserende termen te beschrijven, levert een nota op die is losgezongen van de steeds veranderende werkelijkheid.

De overdaad aan verschillende welstandsnivo’s maakt de uitvoering zo complex, dat die in de uitvoering niet gevolgd zal worden.
De overregulering op enkele details en triviale omschrijvingen waaraan voldaan moet worden, is het recept voor conflicten.
Door de multi interpretabele criteria in dit ontwerp zijn ze onwerkbaar als transparant handvat voor een transparante welstandsregeling. Dit zal leiden tot veel onnodige wederzijdse onvrede bij zowel uitvoerders als burgers.

Een van de belangrijkste elementen in VVV folders, buitenlandse toeristenbladen en makelaarsfolders is nu net de charme van de woonboten in Amsterdam. Aangeprezen vanwege de veelkleurigheid en de grote verscheidenheid, midden in de stad en daar omheen. Uniek in de wereld. Dit welstandsontwerp draait dat de nek om door haar voorschriften tot eenvormigheid.

Als deze ontwerp welstandsnotitie wordt aangenomen en lange jaren van kracht blijft, leidt dat tot slierten saaie, eenvormige woonboten. Voor het stadsaanzicht een afstotend dooie boel, zoals langs de Cruqiuskade.

wat wel kan

• Woonboten zijn vanuit de traditie van de laatste 70 jaar gelijk te stellen aan de pas sinds kort ontwikkelde vrije zelfbouwkavels op het land. Deze zijn speciaal bedoeld om meer variatie in bouw en welstand binnen zekere grenzen mogelijk te maken.
Behandel woonboten dan ook zo, uiteraard binnen de mogelijkheden van de vigerende bestemmingsplannen.

• Natuurlijk zal er een excessenregeling nodig blijven.
Beschrijf die dan ook eenduidig, zonder multi-interpretabele termen of vage criteria. Met een beroepsmogelijkheid.

• Een gebiedsindeling met hooguit 3 welstandsnivo’s maakt de uitvoering beter werkbaar met als nivo’s: bijzonder, gewoon en eenvoudig.

• De vergeten beroepsprocedure dient alsnog ingesteld te worden.

• Laat het hierbij wat betreft welstand.
Transparantie wordt alleen bereikt met een beperkt aantal duidelijk gestelde, werkbare criteria.

Inhoudelijke bezwaren

Veel te detaillistische, betuttelende en daarmee probleem veroorzakende voorschriften, die onnodige conflicten oproepen en tot procedures leiden, het verdienmodel voor advocaten:
• met de gewenste kleurstelling en slechts licht hellende daken
worden nieuwe en te verbouwen arken teruggebracht tot licht getinte schoenendozen; de vaartuigen worden in uniformiteit naar de achtergrond gedrongen;
• de vele verrassend innovatief en geslaagd vormgegeven arken worden totaal miskend en onmogelijk gemaakt;
• de idiote maximummaat voor bovenramen van slechts 10 of 15 cm boven dak of luikenkap is een voedingsbodem voor hopeloze rechtszaken, hier dient maatwerk de norm te zijn;
• genoemde maten van gangboord en koekoek komen in de praktijk zelden voor; een gangboord is bedoeld als doorgang van voor naar achter en is daarom minimaal 40 tot 60 cm breed, anders is het een deklijst of potdeksel;
• omdat kleurstellingen aan wollige criteria zijn opgehangen, blijven ze inhoudelijk niets zeggend en bieden alle kansen tot willekeur bij de beoordeling;
• schaal en maat zijn als niet uitgewerkt begrip zo subjectief dat dit geen enkel transparant houvast geeft, dus onwerkbaar is, hooguit een handvat biedt om tegenstellingen tussen ambtenaren en burgers aan te scherpen;
• dat aan de vergunningverlener wordt overgelaten om bij een andere kleurstelling een WABO vergunning te eisen, maakt dit nog erger;
• het ontbreken van een beroepsmogelijkheid in de welstandsprocedure is daarom niet acceptabel.
• in een mondelinge toelichting is weliswaar gesteld dat overal van tevoren over te praten valt bij verbouw of vervanging, naar vormgeving, materiaalgebruik, kleurstelling, maar dit recht staat verstopt in de tekst;
Het voornemen is heel mooi, maar vermeld deze procedure dan ook nadrukkelijk in de aanvang van de nota met contactadres, want een mondelinge toelichting is niet geloofwaardig omdat onherroepelijk anderen, met een andere insteek, met deze nota aan de gang gaan.
• bij het materiaalgebruik zijn aluminium en kunststoffen zoals gebruikelijk in de bouw onterecht uitgesloten. Bijvoorbeeld volkern materiaal, zoals veelvuldig toegepast in winkelpuien in de binnenstad schijnt onbekend te zijn;
• liggende zonnepanelen werken slecht, bij woningen wordt dit niet eens vereist;
• er is nog geen beleid op historische schepen, zoals dat alleen in de binnenstad moet gaan gelden;
De hele bijlage over historische schepen, waarop echter geen beleid blijkt te zijn, is als typologie te beperkt, want verre van compleet, draagt niets bij en heeft ook geen gevolg voor deze nota; dit is dus nutteloos.
Het verhaal over scheepsonderdelen is een amateuristische introductie voor toeristen. Impliciet wordt hiermee aangegeven dat de nota is geschreven als handleiding voor totaal ondeskundige beoordelaars van de welstand.
• de vier verschillende welstandsnivo’s in Noord zijn interessant, maar maken het in de uitvoering alleen ingewikkelder, dus in de uitvoering onwerkbaar, de verschillende eisen in de diverse bestemmingsplannen worden nu in de praktijk ook niet gevolgd bij vergunningverlening.